وجود اینترنت بدون سرورها امکان پذیر نخواهد بود.

سرور یک کامپیوتر است که برای پردازش درخواست‌ها و تحویل داده و اطلاعات به کامپیوتر دیگر از طریق اینترنت یا یک شبکه محلی طراحی شده است.

معمولا کلمه سرور به معنی کامپیوتر سرویس دهنده صفحات وب است. که در آن صفحات وب ذخیره می‌شوند و سرویس گیرنده‌ها از طریق اینترنت می‌توانند به آنها دسترسی داشته باشند. با این حال، چندین نوع سرور وجود دارد، از جمله سرورهای محلی مانند: سرورهای ذخیره فایل که داده‌ها را در شبکه اینترانت ذخیره می‌کنند. در زمان طراحی شبکه کامپیوتری باید به نوع سرویس ارائه شده توجه کرد.

اگر چه هر کامپیوتری که نرم‌افزار سرور را بتواند اجرا کند، می‌تواند به عنوان یک سرور عمل کند، اما رایج‌ترین استفاده از کلمه سرور، مربوط به کامپیوترهای غول‌پیکر و با قدرت بالا است که به عنوان پمپ‌های دریافت کننده و ارائه دهنده اطلاعات از طریق اینترنت عمل می‌کنند.

اکثر شبکه‌های رایانه‌ای از یک یا چند سرور به جز سرور اصلی استفاده می‌کنند که وظایف تخصصی را ارائه می‌دهند. به عنوان یک قاعده، در هر شبکه اگر مشتریانی که به آن متصل می‌شوند و یا مقدار داده‌هایی که منتقل می‌شود حجم بالایی داشته باشد، باید از چندین سرور استفاده شود که هر کدام به یک هدف خاص اختصاص داشته باشد.

به طور دقیق، سرور نرم‌افزاری است که یک کار خاص را انجام می‌دهد. با این حال، سخت‌افزار قدرتمندی که از این نرم‌افزار پشتیبانی می‌کند، معمولا یک سرور نامیده می‌شود زیرا نرم‌افزار سرور یک شبکه، به خاطر پشتیبانی از صدها یا هزاران مشتری، به سخت‌افزار قوی‌تری نسبت به آنچه که برای مصرف معمولی احتیاج است، نیاز دارد.

انواع متداول سرورها

در حالی که برخی از سرورهای اختصاصی تنها بر روی یک تابع تمرکز دارند، مانند سرور پایگاه‌داده، برخی از استراتژی‌ها برای اهداف چندگانه از یک سرور استفاده می‌کنند.

یک شبکه با هدف بزرگ که از یک شرکت متوسط پشتیبانی می‌کند احتمالا از چندین نوع سرور استفاده می‌کند، از جمله:

سرور وب: یک سرور وب صفحات را نشان می‌دهد و برنامه‌ها را از طریق مرورگرهای وب اجرا می‌کند. زمانی که از یک صفحه سایت بازدید می‌کنید، سرور شما در حال حاضر یک سرور وب است که صفحه سایت و هر تصویری که روی آن می‌بینید را ارائه می‌دهد. برنامه‌ای که کامپیوتر شما برای سرویس گرفتن استفاده می‌کند در این مورد به احتمال زیاد یک مرورگر مانند، اینترنت اکسپلورر (Internet Explorer)، کروم (Chrome)، فایرفاکس، اپرا و یا سافاری است. سرورهای وب برای انواع مختلف داده‌ها علاوه بر ارائه متن و تصاویر ساده، مانند آپلود کردن و پشتیبانی از فایل‌های آنلاین، از طریق یک سرویس ذخیره‌سازی ابری یا سرویس پشتیبانی آنلاین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سرور پست الکترونیکی (ایمیل): سرورهای پست الکترونیکی ارسال و دریافت پیام‌های ایمیل را تسهیل می‌کنند. اگر یک گیرنده ایمیل روی کامپیوترتان دارید، نرم‌افزار به سرور IMAP یا POP متصل می‌شود تا پیغام‌های شما را به کامپیوترتان دانلود کند، و به یک سرور SMTP برای ارسال پیغام از طریق سرور پست الکترونیکی متصل می‌شود.

سرور FTP (ارسال و دریافت فایل): سرورهای FTP از انتقال فایل‌ها از طریق ابزارهای پروتکل انتقال فایل پشتیبانی می‌کنند. سرورهای FTP از طریق برنامه‌های FTP Server از راه دور در دسترس هستند، که به طور مستقیم به اشتراک فایل در سرور، یا از طریق قابلیت‌های FTP Server و یا با برنامه FTP اختصاصی سرور متصل می‌شوند.

سرور احراز هویت: این سرورهای تایید هویت برای امنیت بیشتر و جلوگیری از ورودهای غیر مجاز طراحی شده‌اند.

صدها نوع مختلف از انواع سرور تخصصی از شبکه‌های رایانه‌ای پشتیبانی می‌کنند. به غیر از انواع رایج شرکت‌ها، کاربران خانگی اغلب با سرورهای بازی آنلاین، سرورهای چت و سرورهای پخش و اشتراک صدا و تصویر ارتباط دارند.

برخی از سرورها برای اهداف خاص وجود دارند اما لزوما با هر روش معنی‌داری تعامل ندارند. سرورهای DNS و سرورهای پراکسی چند نمونه از آنها هستند.

انواع سرور شبکه

بسیاری از شبکه‌ها در اینترنت یک مدل شبکه سرویس دهنده سرور را بکار می‌گیرند که وب سایت‌ها و سرویس‌های ارتباطی را با هم ادغام می‌کند.

یک مدل جایگزین به نام شبکه همتا به همتا به همه دستگاه‌ها در یک شبکه اجازه می‌دهد تا در صورت نیاز به عنوان یک سرور یا سرویس گیرنده عمل کنند. شبکه‌های نظیر میزان بیشتری از حریم خصوصی را ارائه می‌دهند، زیرا ارتباط بین کامپیوترها به سختی مورد کنترل قرار می‌گیرد. با این حال، به دلیل محدودیت‌های پهنای باند، اغلب پیاده‌سازی‌های شبکه‌های همتا به همتا به اندازه کافی نمی‌توانند قوی باشند تا از حجم زیاد ترافیک پشتیبانی کنند.

کلاستر سرور (Server Clusters)

کلمه خوشه به طور گسترده در شبکه رایانه‌ای برای اشاره به اجرای منابع محاسباتی مشترک استفاده می‌شود. به طور معمول، یک خوشه منابع دو یا چند دستگاه محاسباتی را که در غیر این صورت می‌توانند به طور جداگانه برای برخی از اهداف مشترک (اغلب ایستگاه کاری یا سرور) عمل کنند را ادغام می‌کند.

یک مزرعه وب سرور مجموعه‌ای از سرورهای وب است که هر یک از آنها به تمامی محتوای موجود در یک سایت دسترسی دارند و آنها به عنوان خوشه مفهومی عمل می‌کنند. هر درخواستی که از طرف سرویس گیرنده ارسال شود به نزدیک‌ترین سرور ارسال شده و اگر آن سرور قادر به پاسخگویی نباشد، سرور دیگری این کار را انجام خواهد داد.

سرورهای خانگی

از آنجا که سرورها تنها یک نرم‌افزار هستند، مردم می‌توانند نرم‌افزارهای سرور را بر روی کامپیوترهای خانگی اجرا کنند و از آن برای ارتباط بین دستگاه‌های متصل به شبکه خانگی خود و یا دستگاه‌های خارج از شبکه خانگی استفاده کنند.

به عنوان مثال، برخی از هارد دیسک‌ها از پروتکل ذخیره سازی تحت شبکه پشتیبانی می‌کنند که در این حالت، کامپیوترهای دیگر می‌توانند اطلاعاتی را در آن ذخیره و یا از اطلاعات ذخیره شده استفاده کنند. نرم‌افزارهای سرور به کاربران کمک می‌کنند تا فایل‌های صوتی و تصویری را در تلویزیون و وسایل سرگرمی پخش کنند، بدون در نظر گرفتن این که این داده‌ها بر روی سرورهای اینترنت یا یک کامپیوتر محلی وجود دارند.

راه حل های نرم افزاری و سرورهای رسانه

اگر شبکه خانگی شما به یک روش خاص برای اجازه دادن به درخواست‌های بیرونی پیکربندی شود، شما می‌توانید درخواست‌های دریافتی از خارج از شبکه خانگی خود را قبول کنید تا سرور خانگی شما همانند یک سرور تحت شبکه عمل کند و هر کس بتواند به منابع شما دسترسی داشته باشد.

با این حال، همه کامپیوترهای خانگی و ارتباطات اینترنتی برای ترافیک بالا مناسب نخواهند بود، پهنای باند، فضای ذخیره‌سازی، حافظه RAM و دیگر منابع سیستم، عواملی هستند که بر عملکرد سرور خانگی شما تاثیر می‌گذارند. اکثر سیستم‌های خانگی نیز عاری از ویژگی‌های امنیتی قوی مربوط به سرورها هستند.

اطلاعات بیشتر درباره سرورها

از آنجا که فعال بودن برای بسیاری از سرورها مهم است، آنها برای خاموش شدن طراحی نشده‌اند و باید همیشه روشن و آماده پاسخگویی باشند.

با این حال، سرورها گاهی به صورت عمدی برای تعمیر و نگهداری خاموش می‌شوند، اما در برخی از موارد سرورها ممکن است به طور غیر عمدی در طی چیزی مانند حملات DDoS از دسترس خارج شوند. زمانی که یک سرور وب، اطلاعاتی را برای همیشه یا حتی موقت از دست می‌دهد، ممکن است شما هنوز هم بتوانید به آن فایل‌ها دسترسی داشته باشید اگر یک سرویس پشتیبان آن را بایگانی کند. برخی از سرورها برای ذخیره اطلاعات پیکربندی می‌شوند تا در فواصل زمانی مشخص از داده‌های سرور نسخه پشتیبان تهیه کنند.