مهندسی مکاترونیک (mechatronics engineering) ( مکانیزم و اکتروتکنیک)، ترکیبی از شش رشتهٔ مهندسی مکانیک، مهندسی الکترونیک، مهندسی کنترل، مهندسی مخابرات‌، مهندسی پروژه، مهندسی کامپیوتر و مهندسی مولکولی است.

این رشته سعی بر آن دارد تا نگاهی یکپارچه به سیستم‌های تشکیل شده از اجزای مکانیکی، الکترونیکی، کنترلی و نرم‌افزار داشته باشد. واژهٔ مکاترونیک توجه شما را به علم مکانیک و الکترونیک جلب می‌کند. هدف مکاترونیک این است که به سیستم‌های ساده‌تر، ارزان‌تر، راحت‌تر و انعطاف‌پذیرتر دست یابیم.

مناسب چه کسانی است؟

از لحاظ شخصیتی، رشته مهندسی مکاترونیک مناسب افرادی است که دارای ویژگی‌های زیر بوده و یا به دنبال یافتن این توانایی‌‌ها باشند:

• انجام‌ کارهای گروهی
• دید کلی در اکثر علوم و ایجاد درک عمیق در آن‌ها با گذر زمان و کسب تجربه
• سخت‌کوشی و تلاش زیاد
• توانایی ایجاد ارتباط بالا
• مدیریت و رهبری تیم
• لذت بردن از تکنولوژی و فناوری‌های جدید
• تلفیق تئوری با تجربه و انجام کارهای عملی
• خلاقیت و ایجاد ایده‌های نو
• تفکر و تحلیل و ارائه راه‌حل
• قدرت تصمیم‌گیری بالا
• علاقه‌مند به ریاضیات، فیزیک، مکانیک و ساخت ربات

کاربرد مهندسی مکاترونیک

اتوماسیون، سرو مکانیک، حس‌گرها و سیستم‌های کنترل، مهندسی اتومبیل، سیستم‌های ترمزگیری ضدقفل، مهندسی کامپیوتر، مکانیزم‌هایی مانند راه‌اندازهای کامپیوتری، سیستم‌های نظامی و…

مکاترونیک در ایران

درسال‌های گذشته به منظور گسترش و پیشبرد علمی – تخصصی و ایجاد شبکه ارتباطی میان صاحب نظران، پژوهشگران و کارشناسان و بهبود بخشیدن به امور آموزشی و پژوهشی در زمینه‌های مرتبط با علم مکاترونیک، انجمن مکاترونیک در ایران تشکیل گردیده‌است.

انجمن مکاترونیک ایران، متولی آکادمیک این رشته در ایران است. این انجمن نخستین مجلهٔ علمی ترویجی مکاترونیک ایران را نیز در دستور کار دارد. امروزه زمینه تخصصی مکاترونیک در همه جای جهان شناخته شده‌است.

تعداد مجلات علمی و کنفرانس‌های مختص رشته مکاترونیک نیز به صورتی فراگیر در حال گسترش است. در حوزه صنعت نیز شرکت‌های بین‌المللی با بهره‌گیری از این تخصص اقدام به تولید و عرضه محصولاتی کرده‌اند که طیف آن از دوربین‌های پیشرفته، ربات‌های انسان گون، دستگاه‌های پزشکی و خودروهای هوشمند گرفته تا محصولات بدیع نظامی و هوا فضایی است.

علم مکاترونیک در ایران نیز سابقه‌ای ۱۰ تا ۲۰ ساله داشته، و با توجه به کاربرد روزافزون محصولات پیچیده و مرکب در صنایع کشور، ضرورت ایجاد ساختارهای جدید برای توسعه دانش مکاترونیک و تربیت نیروهای متخصص روز آمد اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده‌است.

با توجه به ماهیت میان رشته‌ای دانش مکاترونیک و حجم وسیعی از تولیدات عملی کشور که عملاً ارتباط مستقیمی با تخصص مکاترونیک دارند، تأسیس دوره‌های آموزشی مکاترونیک در هنرستان‌های فنی، آموزشکده‌ها و دانشگاه‌ها، به عنوان محملی برای تشویق و تسهیل تعاملات عملی و فناوری ضروری به نظر می‌رسید.

با توجه به تولید دستگاه‌های هوشمند، نیاز به این رشته نمود بسیاری پیدا کرد. امروزه از لوازم خانگی، خودروها تا صنایعی مثل پالایشگاه، نیروگاه، پتروشیمی و سیمان نیز از کاربردهای این علم استفاده می‌کنند.

این رشته به پنج گرایش بیومکاترونیک، نانومکاترونیک، طراحی رباتها و سیستم‌های مکاترونیکی، خودکارسازی (اتوماتیک و کنترل تولید) و ارتباط جنبی انسان ، ماشین و کامپیوتر تقسیم می‌گردد.

در حقیقت توسط این علم می‌توان سیستم‌های مکانیکی را به صورت خودکار درآورد. سیستم‌های ترمز ABS در اتومبیل، دستگاه‌های CNC و کلیه سیستم‌های اتوماسیون را می‌توان از نمونه‌های بارز این علم دانست.

وضعیت اشتغال

این رشته دربرگیرنده چند رشته مختلف است و از همه مهم تر به دنبال دید یکپارچه دستگاهها می باشد به همین دلیل وضعیت نسبتاً خوبی از لحاظ بازار کار دارد و فارغ‌التحصیلان آن میتوانند در شرکت های مختلف خودروسازی و یا شرکت های نفت و پتروشیمی استخدام شوند.

پیشنهاد میشود به دلیل همپوشانی و شباهت بسیار زیاد با رشته مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر، مهندسی رباتیک و مهندسی خودرو دانشجویان این رشته به یک یا چند عدد از رشته های نام برده مسلط شوند تا وضعیت اشتغال شما بسیار بالا رود.

به صورت خلاصه میتوان گفت وضعیت اشتغال این رشته بدلیل اشباع نبودن و نوین بودن آن وضعیت مناسبی است.

کجا آموزش ببینم؟

در حال حاضر مرکز تربیت مربی و پژوهش های فنی و حرفه ای کشور با همکاری شرکت شبکه گستر ساینا در حال برگزاری دوره های تکنسین مکاترونیک در کشور می باشد. در صورت تمایل به ثبت نام میتوانید اینجا کلیک کنید

منبع : ویکی پدیا